Katar, Dünya Kupası'na ev sahipliği yapabilmek için 12 yıl içinde yerel ve modern kültürü yansıtan son teknolojilerle donatılmış 8 stadyum inşa etmiştir. Dünya Kupası bu tesislerde oynandı. Endüstriyel Futbol’un sadece oyun olmadığını hepimiz bilmekteyiz artık. Bunun anlamı ise, her durumda futbol üzerinden yeni mesajlar, yeni algılar ve yeni düşüncelerin üretilerek tüm insanlara aktarılmasıdır. İşte FİFA’nın Katar 2022 Dünya Kupası da bu işlevini yerine getirdi.
FİFA’nın 2022 Dünya Kupası’nın Katar’da yapılması için verilen karar çok tartışıldı. Kupa öncesi, önemli spor organizasyonlarının, insan hakları konusunda sicili bozuk Katar gibi ülkelerde düzenlenmesi, bu tür sorunları görünür kılarak gelişme ve değişme yönünde itici güç oluşturabileceği gibi olumlu görüşlere karşın, LGBT, işçi ve kadın hakları gibi bozuk sicile sahip bu ülkelere ve dolayısıyla Katar’a Dünya Kupası gibi bir spor organizasyonun verilmesinin yanlış bir karar olacağı yönünde görüşler tartışmaların odağındaydı. Bu görüşlerin Katar’a yönelik eleştirilerini çok sert bulan başka açıdan bir görüş bildiren siyaset bilimci Muhammed Jalal ise şunları ifade etti:
“Batılı ülkeler insan hakları kavramını evrenselleştirip ondan faydalanarak ve onu tutarsız şekilde dağıtarak kullandıkları bir araca ve insan haklarını başkalarını yenmek için kullandıkları bir sopaya dönüştü."
Katar 2022 Dünya Kupası’nda farklı uygulamaların ve açıklamaların yapılması, tartışmalar ve protestoları daha da ateşledi tabii ki. Katar'ın Dünya Kupası resmi elçisi olan Halid Salman'ın “Eşcinsellik, beyindeki bir hasardır'' sözleri ile FİFA’nın, kupanın oynanacağı stadyumlar ve çevrelerinde alkol satışını yasaklanması gibi uygulamalar, İsviçre Zürih’te FIFA müzesi önünde LGBT protestolarının düzenlenmesi bunlara örnek gösterilebilir.
Kupa öncesi yine bazı takımların protesto eylemleri yapacaklarını açıklamaları ile de Katar en çok tartışma içeren Dünya Kupası özelliği ile 20 Kasım-18 Aralık 2022 tarihleri arasında yapılarak Ortadoğu’da Arap ve Müslüman bir ülkede düzenlenen ilk kupa olarak ismini tarihe yazdırdı.
Dünya Kupasında Katar’a yönelik eleştirilere karşılık çok önemli mesajlar da FİFA’nın Başkanı Gianni Infantino'dan geldi.
“Eleştirileri anlamakta güçlük çekiyorum. Katar ilerleme kaydetti. Bugün kendimi Katarlı hissediyorum. Bugün kendimi Arap hissediyorum. Bugün kendimi Afrikalı hissediyorum. Bugün kendimi eşcinsel hissediyorum. Bugün kendimi engelli hissediyorum. Bugün kendimi göçmen bir işçi gibi hissediyorum. Aslında bunların hiçbirisi değilim ama çocukken ayrımcılığa uğramanın ve zorbalığın ne olduğunu gördüm. Kızıl saçlarım ve çillerim dolayısıyla zorbalıklara uğramıştım... Ben Katar’ı değil futbolu savunuyorum” dedi.
Kupanın oynandığı süre içinde futbol müsabakalarını izleme keyfinin yanında tartışmaların odağındaki görüşlere yönelik yaşanan olayları da izledik; Almanya takımı, formalarına insan hakları yazarak çıktılar sahaya. Kupada taraftar davranışları ile kültürel bir mesaj veren Japon taraftarlar stadyumdaki çöpleri toplayarak dünya kamuoyunun takdirini kazandılar. Tüm ülkeler bizim taraftarlar da böyle olsun demiş midir? bilmiyorum ama ben çok öykündüm doğrusu. Stadyumda sadece Arap değil İngiliz ve Arjantinli taraftarların da açtığı Filistin bayrağı ve kupa boyunca Filistin’e verilen destekler ile yarı finale yükselen Fas takımı da aklımızda kalanlardan oldu.
Arjantin milli takımının kaptanı, fabrika işçisi bir babanın ve temizlikçi bir annenin büyüme sorunu olan çocuğu Lionel Messi’nin hikayesi, 1986 Dünya Kupasında şampiyon olan Arjantin takımının yıldızı Maradona’nın hikayesi, kupa boyunca konuşulan konulardan biri oldu. Katar’da final müsabakası Messi'li Arjantin ve Mbappe'li Fransa arasında oynandı. Heyecanlı ve keyifli bir futbol şöleni, nefes kesen penaltılarla Arjantin’in şampiyonluğu ile sona erdi. Kupa töreninde Katar Emiri Hamad es-Sani’nin Lionel Messi’ye giydirdiği geleneksel kıyafetin Arjantin’in başarısını gölgelediği tartışmaları da kupa sonrası yapıldı. Katar ile, aday olmasından karar sürecine ve kupa sırasındaki uygulamalarıyla, protestolarıyla, tartışmalarıyla bir Dünya Kupası’nı daha yaşamış olduk.
Farklı coğrafyalarda ve ülkelerde spor organizasyonlarının düzenlenmesi görüşünü savunurken insan haklarını, kadın haklarını, işçi haklarını, LGBT haklarını da savunuyorum. Bir yılın daha sonuna geldiğimiz bugünlerde gelecek yeni yılın, insan haklarına, kadın haklarına, işçi haklarına LGBT haklarına, hayvan haklarına ve doğanın haklarına saygılı ve duyarlı davrandığımız yıl olması dileğiyle, yeni yılınızı kutluyorum.